Veldrevalidatie: de brug naar een succesvolle terugkeer naar de sport
In eerdere blogs heb ik laten zien dat verschillende aspecten belangrijk zijn voor een succesvolle terugkeer naar de sport na een voorste kruisband reconstructie (VKBR). De eerder benoemde aspecten, zoals kracht, kniefunctie en bewegingstechniek worden veelal in de gym getraind. Wanneer een sporter echter zal terugkeren op het veld, komt hij of zij in aanraking met totaal andere elementen zoals wendbaarheid, versnellingen/vertragingen en fysiek contact met tegenstanders [1]. Het is daarom essentieel om veldrevalidatie te includeren binnen de VKBR revalidatie om zo patiënten langzaam te laten wennen aan sport specifieke elementen die niet in de gym kunnen worden getraind.
Veldrevalidatie als brug voor terugkeer naar de sport
Veldrevalidatie omvat sport specifieke elementen die overeenkomen met neuromusculaire, fysiologische en psychologische uitdagingen die sporters tegenkomen binnen pivoterende sporten [2]. Hierbij valt te denken aan versnellen/vertragen, snel wenden en keren en landen na een sprong. Deze bewegingen komen overeen met het bewegingsgedrag dat van een sporter wordt gevraagd wanneer hij of zij terugkeert naar de sport [2]. Door het volgen van een veldrevalidatie programma, zal een sporter langzaam kunnen wennen aan zijn of haar sport. Naar verwachting zal hierbij het vertrouwen van de sporter in de knie toenemen. Op deze manier vormt veldrevalidatie de brug tussen de revalidatiefase in de gym, en de daadwerkelijke terugkeer naar de sport. De studie van Buckthorpe et al. (2019) heeft dit schematisch weergegeven in Figuur 1 [3].

Figuur 1. Model uit Buckthorpe et al. (2019) [3]. OFR = on-field rehabilitation, RTT = return to training, RTC = return to competition, RTP = return to performance.
De relatie tussen veldrevalidatie en terugkeer naar de sport
Het volgen van een veldrevalidatie programma heeft significante invloed op het wel of niet succesvol terugkeren naar het preoperatieve niveau van sport. In een recente studie van Della Villa et al. (2019) werden verschillen vergeleken in niveau van sportbeoefening zo’n 2 jaar na VKBR [4]. De geïncludeerde patiënten waren allemaal herstellende van een revisie VKBR (dus een tweede VKBR). Uit de resultaten kwam naar voren dat VKBR patiënten die meerdere veldrevalidatie sessies hebben doorlopen, een veel grotere kans hebben om terug te keren naar het preoperatieve niveau van sporten. Het bleek namelijk dat liefst 86% van de patiënten terugkeerde naar het pre-operatieve niveau van sporten, mits deze patiënten 10 of meer veldrevalidatie trainingen hebben gevolgd gedurende de revalidatie [4]. Ter vergelijking, vanuit literatuur weten we dat slechts 43% van de sporters terugkeert naar het preoperatieve niveau van sporten na een revisie VKBR [5]. De voordelen die veldrevalidatie trainingen opleveren, zijn dus overduidelijk.

Figuur 2. Voorbeeld van wendbaarheidsoefening tijdens veldrevalidatie, met veel richtingveranderingen (fase 2 in opbouw veldrevalidatie).
Opbouw veldrevalidatie
Om de patiënt te laten wennen aan de sport specifieke elementen binnen de veldrevalidatie en de belastbaarheid van de knie langzaam te laten toenemen, is een goede opbouw van de veldrevalidatie belangrijk. In Tabel 1 staat de opbouw van de veldrevalidatie schematisch weergegeven [6]. Om patiënten te laten wennen aan het ondergaan van pivoterende bewegingen, kan men gebruik maken van vormen met veel draaibewegingen, versnellingen en scherpe hoeken zoals te zien in Figuur 2 en Figuur 3. Voor een uitgebreidere beschrijving van de opbouw voor veldrevalidatie, verwijs ik u door naar het artikel van Buckthorpe et al. (2019) [6]. De referentie hiervan is terug te vinden in de referentielijst onderaan deze blog.
Tabel 1. Opbouw veldrevalidatie uit artikel van Buckthorpe et al. (2019) [6].
Bewegingen | |
Fase 1 | Lineair |
Fase 2 | Pivoteren |
Fase 3 | Sport specifiek en reactief |
Fase 4 | Sport specifiek, gericht op balvaardigheid |
Fase 5 | Volledige training simulatie |

Figuur 3. Voorbeeld van wendbaarheidsoefeningen met daarin een hoek van 180 graden (fase 2 in opbouw veldrevalidatie).
Conclusie
Veldrevalidatie is de brug tussen de revalidatie in de gym en de terugkeer naar de sport. Door het volgen van een veldrevalidatieprogramma, komt de sporter namelijk in aanraking met sport specifieke elementen die overeenkomen met uitdagingen die sporters tegenkomen binnen pivoterende sporters zoals draaibewegingen, versnellingen/vertragingen en het maken van scherpe hoeken. Het volgen van een veldrevalidatieprogramma zorgt voor een vergrote kans op een succesvolle terugkeer naar de sport.
Referenties
[1] Sheppard JM, Young WB. Agility literature review: classifications, training and testing. J Sports Sci 2006 Sep;24(9):919-932.
[2] Bizzini M, Hancock D, Impellizzeri F. Suggestions from the field for return to sports participation following anterior cruciate ligament reconstruction: soccer. J Orthop Sports Phys Ther 2012;42(4):304-312.
[3] Buckthorpe M, Della Villa F, Della Villa S, Roi GS. On-field Rehabilitation Part 1: 4 Pillars of High-Quality On-field Rehabilitation Are Restoring Movement Quality, Physical Conditioning, Restoring Sport-Specific Skills, and Progressively Developing Chronic Training Load. J Orthop Sports Phys Ther 2019 Aug;49(8):565-569.
[4] Della Villa F, Andriolo L, Ricci M, Filardo G, Gamberini J, Caminati D, et al. Compliance in post-operative rehabilitation is a key factor for return to sport after revision anterior cruciate ligament reconstruction. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc 2019 Aug 3.
[5] Andriolo L, Filardo G, Kon E, Ricci M, Della Villa F, Della Villa S, et al. Revision anterior cruciate ligament reconstruction: clinical outcome and evidence for return to sport. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc 2015 Oct;23(10):2825-2845.
[6] Buckthorpe M, Della Villa F, Della Villa S, Roi GS. On-field Rehabilitation Part 2: A 5-Stage Program for the Soccer Player Focused on Linear Movements, Multidirectional Movements, Soccer-Specific Skills, Soccer-Specific Movements, and Modified Practice. J Orthop Sports Phys Ther 2019 Aug;49(8):570-575.

Mijn naam is Wouter Welling en ik ben werkzaam als bewegingswetenschapper bij MCZ in Groningen; een praktijk die de medische begeleiding verzorgt voor alle topsport in Groningen (FC Groningen, Donar basketbal, Lycurgus volleybal). Tot mijn takenpakket behoren onder andere het ontwikkelen van objectieve testbatterijen, het afnemen van blessure preventie metingen en het monitoren van de training load.
Na het afronden van mijn master ben ik doorgegaan met het onderzoek naar VKB blessures. Het promotieonderzoek waar wij nu aan werken richt zich op ‘Return to sport decisions’ na een voorste kruisband reconstructie. Hierbij proberen we praktische en relatief makkelijke uitvoerbare meetmethoden te combineren, die voor elke therapeut uit te voeren en die ondersteunend zijn in de ‘Return to sport decisions’.

Het mooie van de combinatie tussen mijn praktijkwerkzaamheden en de rol als onderzoeker bij de Rijksuniversiteit Groningen, is dat we op deze manier het onderzoek direct kunnen implementeren in de praktijk. Hierdoor kunnen we direct gebruik maken van de meest recente wetenschappelijke inzichten in de patiëntenzorg. Ik ga dan ook met veel plezier een maandelijkse blog bij the Knee community voor jullie schrijven!!